De verwachtingen overtreffen levert niets op

17-08-2015 Redactie vacatures.nl
Hoe mooi het ook lijkt om een project ruim vóór de deadline af te ronden, of om meer service te leveren dan verwacht werd, je hoeft niet op meer waardering van je omgeving te rekenen. Dat tonen de Amerikaanse gedragswetenschappers Ayelet Gneezy en Nicholas Epley aan. Een belofte breken levert ergernis op, terwijl het nakomen hiervan net zo veel waard is als het overtreffen van de verwachtingen.

Geen extra credits voor beter resultaat

Gneezy en Epley, beiden als psycholoog verbonden aan respectievelijk de Rady School of Management en de Chicago Booth School of Business, publiceerden het onderzoek onlangs in het vaktijschrift Social Psychology and Personality Science. In de experimenten die zij uitvoerden, waarin telkens een belofte werd gebroken, nagekomen of overtroffen, bleek keer op keer dat het niet uitmaakt of je een afspraak alleen maar nakomt, of ook overtreft. De mate van goodwill die je kweekt bij de andere partij, is in beide gevallen gelijk. Een van de experimenten betrof een bedrijf dat concertkaartjes voor mensen koopt. Wanneer werd afgesproken dat er kaarten voor rij tien zouden worden geregeld, bleken mensen zeer ontstemd wanneer de daadwerkelijk besproken plaatsen slechter waren. Kregen ze echter betere plaatsen dan was beloofd, dan waren ze net zo tevreden als met de afgesproken kaarten.

Zinloze investering

De resultaten van het onderzoek trekken de waarde van extra inspanningen door bedrijven en werknemers ernstig in twijfel. Een bonus voor uitmuntende resultaten zal waarschijnlijk een minder goede investering zijn dan wordt gedacht, stellen de gedragspsychologen. “Wanneer bedrijven, vrienden of collega’s hun best doen om een belofte te houden, worden hun inspanningen vrijwel altijd gewaardeerd. Maar extra moeite om de verwachtingen te overtreffen, wordt vaak niet eens opgemerkt,”aldus Gneezy en Epley in het artikel. Denk dus nog even goed na voordat je je uitslooft voor een topprestatie: in de meeste gevallen zal een gewone prestatie genoeg zijn.