Politieagent

Wat is een politieagent?

Een politieagent (ook wel politieman of politievrouw) is iemand die werkzaam is bij de politie en in deze hoedanigheid optreedt om de wet te handhaven. Dit betekent dat een politieagent onder meer toezicht houdt op de openbare orde, ingrijpt bij conflicten tussen burgers en boetes uitdeelt aan wetsovertreders. Daarnaast houdt een agent zich bezig met preventie (bijvoorbeeld om inbraken te voorkomen), beveiliging (door bijvoorbeeld overheidsfunctionarissen of gevangenen te escorteren) en hulpverlening (door bijvoorbeeld eerste hulp te verlenen aan slachtoffers van een ongeval).

Binnen het politiekorps zijn verschillende soorten agenten actief, die verdeeld zijn in twee hoofdcategorieën: basispolitiezorg en specialistische politiezorg. Tot de eerste groep behoren de politieagenten op straat (vaak ‘wijkagenten’ genoemd) en de verkeersagenten. Specialistische politiezorg houdt in dat er meer diepgaande, gespecialiseerde kennis nodig is. Tot deze categorie behoren onder anderen technisch rechercheurs en forensisch rechercheurs. Deze functieomschrijving heeft betrekking op de basispolitieagenten, oftewel de politieagenten in het verkeer en ‘in de wijk’.

Wat doet een politieagent?

Politieagenten hebben de taak om de openbare orde te handhaven. Dit komt in de praktijk neer op het zo mogelijk voorkomen van overtredingen en misdrijven, het opsporen en onderzoeken van strafbare feiten, het verrichten van aanhoudingen en het bieden van hulpverlening. Dit komt overeen met de vier hoofdtaken van het politieapparaat in het algemeen:

  • Handhaving van de rechtsorde
  • Hulpverlening
  • Preventie
  • Opsporen van overtredingen en misdrijven

Concreet kan het takenpakket van politieagenten er als volgt uitzien:

  • Toezien op de openbare orde en naleving van de wet, door middel van surveillance (te voet, te fiets, te paard of vanuit de politieauto)
  • Op basis van oproepen vanuit de meldkamer afgaan op meldingen (dit kan verschillen van relatief onschuldige ordeverstoringen tot massale vechtpartijen en vuurwapenincidenten)
  • Afnemen van getuigenverklaringen en opstellen van processen-verbaal in geval van ongevallen, overtredingen, geweldsincidenten, verdachte situaties en andere voorvallen
  • Verrichten van arrestaties van verdachten
  • Bemiddelen tussen partijen bij conflicten (bijvoorbeeld in geval van burenruzies of ruziënde groepen jongeren)
  • Uitvoeren van beveiligingswerkzaamheden bij evenementen in de openbare ruimte
  • Verrichten van verkeerscontroles op bijvoorbeeld snelheidsovertredingen, rijden onder invloed en de technische staat van voertuigen

Waar werken politieagenten?

Politieagenten zijn werkzaam bij de politie en zijn daarmee in overheidsdienst. De Nationale Politie heeft in Nederland de taak om de wetten te handhaven, de openbare orde te bewaren en hulp te verlenen. Daarnaast treedt de politie op als opsporingsdienst voor het Openbaar Ministerie.

De Nationale Politie is verdeeld in tien regionale eenheden:

  • Amsterdam
  • Den Haag
  • Limburg
  • Midden-Nederland
  • Noord-Holland
  • Noord-Nederland
  • Oost-Brabant
  • Oost-Nederland
  • Rotterdam
  • Zeeland - West-Brabant

Op basis van hun opleiding en ervaring hebben politieagenten een bepaalde rang. De Nederlandse politie kent de volgende rangen (hier van laag naar hoog weergegeven):

  • Aspirant
  • Surveillant
  • Agent
  • Hoofdagent
  • Brigadier
  • Inspecteur
  • Hoofdinspecteur
  • Commissaris
  • Hoofdcommissaris
  • Eerste hoofdcommissaris

Op het politiebureau kun je ook medewerkers tegenkomen zonder rang. Zij dragen op hun uniform in plaats van een rang een politielogo. Deze politiemedewerkers worden ‘niet-executief’ genoemd, wat inhoudt dat ze geen politiebevoegdheden hebben (zoals het aanhouden van personen), maar alleen ondersteunende taken uitvoeren.

Behalve met de collega’s van de politie kun je als agent te maken krijgen met bijvoorbeeld ambulanceverpleegkundigen, ambulancechauffeurs, brandweermensen, beveiligers, centralisten meldkamer, artsen, psychiaters crisisdienst, psychiatrisch verpleegkundigen, parkeercontroleurs, straatcoaches, medewerkers service en veiligheid, conducteurs en deurwaarders.

Hoe word je politieagent?

Er zijn verschillende opleidingen die in aanmerking komen voor mensen die politieagent willen worden. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Assistent Politiemedewerker (mbo 2)
  • Allround Politiemedewerker (mbo 4)
  • Hoofdagent (mbo 4)
  • Surveillant (mbo 2)
  • Politiekundige (hbo)

Wanneer je eenmaal werkt als politieagent, kun je je via de Politieacademie verder ontwikkelen. Hier worden talloze opleidingen aangeboden die gericht zijn op het vak van politieagent, verdeeld over verschillende interessegebieden:

  • Basisopleiding
  • Crisisbeheersing
  • Handhaving
  • Intake & Service, noodhulp
  • Leiderschap
  • Opsporing

De opleidingen variëren in niveau (mbo, hbo en wo) en in lengte (enkele weken tot 2,5 jaar).