Barista

Een barista is iemand die is gespecialiseerd in het bereiden en serveren van koffie, met name espresso en afgeleide dranken (cappuccino, latte macchiato, espresso macchiato, etc.). De term ‘barista’ komt uit het Italiaans en betekent letterlijk ‘barman’. Naast de bereidings- en serveertechnieken die een barista beheerst, dient deze ook te beschikken over kennis omtrent het productieproces van koffie, bijvoorbeeld wat betreft het branden van de koffiebonen en het verbouwen van koffieplanten.

De werkzaamheden van barista’s zijn over het algemeen als volgt:

• Bereiden van kwalitatief hoogwaardige koffie (onder meer: bonen malen, melk opschuinen en opschenken)
• Adviseren van klanten op het gebied van smaken en varianten
• Serveren van de bestelling
• Verrichten van kassawerkzaamheden
• Schoonhouden en opruimen van de werkplek
• Eventueel bijhouden van de voorraad
• Eventueel aansturen van ander bedienend personeel

Voorbeelden van koffievarianten die barista’s bereiden, zijn:

• (Dubbele) espresso
  Espresso is de Italiaanse oer-koffie: zeer fijn gemalen koffie, onder hoge druk gezet, in een klein kopje. Een dubbele espresso wordt ook wel doppio genoemd.
   
• Cappuccino
  Een cappuccino is een van de bekendste koffievarianten en bestaat uit gelijke delen espresso, melk en melkschuim.
   
• Ristretto
  Ristretto is een nog sterkere variant van espresso: de hoeveelheid koffie is gelijk aan die van de espresso, alleen wordt er minder water gebruikt. Bovendien is de maling nog fijner en is de gemalen koffie harder aangedrukt.
   
• Caffè latte
  Caffè latte (letterlijk: koffie met melk) is de Italiaanse variant van de koffie verkeerd: espresso waaraan warme melk is toegevoegd.
   
• Latte macchiato
  Een latte macchiato bestaat uit een glas met opgeklopte warme melk, waaraan een shot espresso wordt toegvoegd. Doordat de latte macchiato in een lang glas wordt geserveerd, is de structuur goed zichtbaar: de warme melk onderin, dan een laag espresso en bovenop een toef melkschuim.
   
• Espresso macchiato
  Een espresso macchiato is een espresso met een eetlepel warme geschuimde melk, geserveerd in een normaal espressokopje. ‘Macchiato’ is Italiaans voor ‘bevlekt’.
   
• Flat white
  De flat white bestaat uit één deel espresso, twee delen warme melk en een klein laagje microschuim. Kenmerkernd voor de flat white is het schuimlaagje dat vrijwel geen bubbeltjes vertoont (vandaar ook: ‘flat’).
   
• Caffè corretto
  Caffè corretto is espresso met een scheutje likeur erin. Meestal gaat het om sambuca, brandy of grappa.
   
• Caffè lungo
  Een caffè lungo is een espresso waarbij de doorlooptijd van de koffie is verlengd (‘lungo’ betekent ‘lang’), waardoor deze minder sterk van smaak is.
   
• Caffè Americano
  Een caffè Americano is een espresso waar heet water aan is toegevoegd, zodat deze minder sterk van smaak is en het portie groter is. Qua smaak lijkt een Americano op een ‘gewone’ mok filterkoffie.

Barista’s werken ofwel bij gespecialiseerde koffiebars, ofwel als koffiespecialist binnen een algemene horeca-gelegenheid (lunchroom, hotel, etc.). Bekende koffieketens die barista’s in dienst hebben zijn onder meer Starbucks, CoffeeCompany en Douwe Egbert Café. Collega’s met wie barista’s te maken hebben zijn bijvoorbeeld: medewerkers bediening ontbijtmedewerkers, caissières, barkeepers en koks.

Veel koffieketens bieden een interne opleiding aan tot barista. De Speciality Coffee Association Europe (SCAE), de Europese vereniging van koffiespecialisten, stelt strenge eisen aan de barista-opleiding. Zo zijn er onder meer de volgende onderdelen die behandeld dienen te worden:

• Barista-vaardigheden (malen, melk opschuimen, maar ook bijvoorbeeld hygiënisch werken)
• Sensory (zintuiglijk waarnemen: verschillen herkennen door middel van proeven, ruiken en kijken)
• Branden (vakkundig kunnen uitvoeren van verschillende brandingsprocessen)
• Bonen en groeiproces (kennis van verschillende soorten koffiebonen en de manier waarop deze worden verwerkt tot koffie)

De SCAE onderscheidt drie expertiseniveaus voor barista’s:

• Level 1 certified basic barista
• Level 2 certified barista
• Level 3 certified master barista

De Nederlandse tak van de SCAE organiseert, in samenwerking met de Dutch Coffee Promotion, jaarlijks meedere wedstrijden voor koffiebereiders, zoals:

• Nederlandse Barista Kampioenschappen / Dutch Barista Championship (DBC)
• Coffee in Good Spirits-kampioenschappen
• Latte Art-kampioenschappen
• Dutch Cuptasting Championships